Maak samen een bijenhotel

Helaas gaat het niet goed met de bijen in ons land. Meer dan de helft van de 358 bijensoorten in Nederland is bedreigd. En dat terwijl bijen heel belangrijk zijn voor onze voedselvoorziening. Zo’n tachtig procent van ons groenten, fruit en andere eetbare gewassen is namelijk afhankelijk van bijen. Onze zoemende vrienden nemen het stuifmeel van de planten en bloemen mee naar de volgende bloem en plant en zorgen er daarmee voor dat onze voedselvoorziening op peil blijft. Een bijenhotel is een ideale schuil- en nestgelegenheid voor een aantal soorten bijen. In de holle stengels, bamboe, hout en riet leggen ze hun eitjes. Vooral in de winter is het een warm en veilig onderkomen. 

Welke materialen heb je nodig? 

  • Basisplan voor kast/ombouw 
  • Holle takjes  
  • Bamboe 
  • Dennenappels 
  • Riet 
  • Leem 
  • Schors 
  • Stenen met haten 
Maak samen een bijenhotel

Voordat je gaat beginnen 

  • Check vooraf of er op de gewenste locatie van het hotel voldoende voedsel aanwezig is, of snel kan worden gerealiseerd. Als de voedselvoorziening onvoldoende is, is het plaatsen van een bijenhotel niet zinvol. 
  • Plaats het bijenhotel op een zonnige plek met uitzicht in zuidelijke richting (zuidoost – zuidwest). Bijenhotels op het noorden of onder de bomen worden niet door bijen gebruikt. 
  • Het is belangrijk dat de gangen van het hotel droog blijven. Een keer een spatje water is geen ramp, maar wanneer de gangen te veel regenwater vangen, gaan de eitjes of opgroeiende bijen die zich in de gangen bevinden dood aan schimmels. Zorg er dus voor dat je bijenhotel voorzien is van een mooi afdakje dat een beetje uitsteekt (8-10 cm) en dat de gangen beschermt tegen regenwater. 
  • Een specifieke hoogte is niet nodig. Bijenhuisjes kunnen vanaf 1 meter, maar je kunt ze even goed aan een hoog appartementsblok hangen. De ideale plek voor een klein bijenhotel is onder een dakgoot of vensterbank gericht op het zuiden. 
  • Varieer de diameter van de gaten en stengels tussen de 3 en 9 mm. Kleinere of grotere gaten trekken nauwelijks bijen. De lengte van de gang maakt niet zo veel uit, maar: benut de totale lengte van het boortje in de boormachine. Bij een langer boorgat kunnen de bijen meer nestcellen aanleggen. Boor de gaten recht en maak gaten met verschillende diameters in je hotel; zo heb je voor elke bij wat wils. Boor dwars op de 'draad' (vezelrichting) van het hout, niet met de draad mee. Zo ontstaan er minder snel scheuren in de gangen; gescheurde gangen zijn ongeschikt voor bijen. 
  • De boorgangen of stengels moeten aan één kant dicht zijn. Bij het boren dus niet tot aan de andere kant van het hout boren. Bij gebruik van stengels fungeren de ‘knopen’ in bijvoorbeeld bamboestengels als natuurlijke afsluiting. Open stengels kunnen afgesloten worden met bijvoorbeeld klei of een wattenpropje. 
  • Gebruik holle plantenstengels of stengels met zachte merg, die bijen zelf kunnen uitknagen, zoals van bamboe, riet, vlier, braam of Japanse duizendknoop. Sommige stengels gaan vrij snel scheuren en zijn dan aan vervanging toe. Gebruik geen kunststof buizen; de inhoud hierin gaat snel schimmelen. 
  • Gebruik diverse soorten hout in het hotel (diepte 15-20 cm), zoals eiken, esdoorn, es, beuk of els want niet iedere bij heeft dezelfde voorkeur. Bij zachte soorten hout is het risico op splinters aan de binnenzijde wel groter. Bijen houden daar niet van, omdat het hun vleugels beschadigt. Vijl de vezels met rond vijltje weg. Werk bij voorkeur met hout dat al droog is en dat weinig of geen scheuren vertoont (stukken haardhout van eik of beuk zijn bijvoorbeeld ideaal). Scheurvorming wordt minder als een schijf is gehalveerd of als er een punt uitgezaagd is. 
  • Verwerk ook stro, dakpannen, holle ruimtes, leem of klei vermengd met potgrond, dennenappels en plantenresten in het hotel. Je ontvangt er gasten mee met multiculturele achtergrond! 
  • Boor na verloop van tijd wat nieuwe gaten. In gebruikte gaten komen na verloop van tijd mijten, schimmel e.d. 
  • Toverwoord: variatie. 
  • Zet het hotel vroeg in het voorjaar op zijn plek, voordat bijen uit hun winterrust komen (vanaf maart). 

Aan de slag 

Download de instructie voor verschillende soorten bijenhotels. 

Veel succes!